چگونه ACT به مبتلایان وسواس فکری و عملی (OCD) کمک می‌کند؟ (قسمت اول)

درمان ACT یکی از مؤثرترین درمان‌های OCD به‌حساب می‌آید. ACT در مسیر تغییر رابطه فرد با وسواس‌های خود به سمت خنثی‌تر شدن کار می‌کند که پس از آن درگیری فرد با اجبارهای خود را کاهش می‌دهد.

مترجم: محمد جواد خدادادی
منبع: https://www.choosingtherapy.com/act-for-ocd

درمان ACT یکی از مؤثرترین درمان‌های OCD به‌حساب می‌آید. ACT در مسیر تغییر رابطه فرد با وسواس‌های خود به سمت خنثی‌تر شدن کار می‌کند که پس از آن درگیری فرد با اجبارهای خود را کاهش می‌دهد. در این بخش به ویژگیهای وسواسها و همچنین به آشنا شدن با مفاهیم اولیه ACT خواهیم پرداخت.

درمان‌پذیرش و تعهد چیست؟

درمان‌پذیرش و تعهد (ACT) یک رویکرد درمانی است که توسط استیون سی هیز در دهه ۱۹۸۰ زمانی که او به دنبال رهایی از اختلال هراس خود بود، توسعه یافت. ACT بر این اصل بنا شده است که توجه به افکار ناراحت‌کننده می‌تواند مفیدتر از تلاش برای تغییر خود افکار باشد. هدف این است که به افکار خود توجه کنید و آنها را به‌عنوان بازتابی از خودتان نگیرید، روشی عمدی را برای پاسخ‌دادن به فکر انتخاب کنید و به سمت آن انتخابتان حرکت کنید که احساس می‌کند با ارزش‌های شما همسو است.

OCD چیست؟

اختلال وسواس فکری عملی (OCD) یک وضعیت سلامت روان است که در آن فرد افکار مزاحم (وسواس) را تجربه می‌کند که فرد سعی می‌کند با انجام اعمال تکراری (اجبار) آنها را آرام کند. افرادی که با OCD دست‌وپنجه نرم می‌کنند، اضطراب شدیدی را در مورد وسواس‌های خود تجربه می‌کنند که آنها را تشویق می‌کند تا به طور مکرر با اجبارهای خود درگیر شوند. یکی از بارزترین علائم OCD این است که این اختلال تا چه اندازه عملکرد فرد را مختل می‌کند – وسواس‌ها می‌توانند برای مدت طولانی حواس فرد را پرت کنند و انجام اجبارها اغلب ساعت‌ها طول می‌کشد.

OCD یک اختلال غیرمعمول نیست – تقریباً ۱.۲٪ از بزرگسالان ایالات متحده در یک سال گذشته OCD داشتند و بسیاری از مردم در تمام طول زندگی خود با این مشکل دست‌وپنجه نرم می‌کنند. زنان بیشتر در معرض ابتلا به OCD هستند و عوامل خطر شامل داشتن سابقه خانوادگی OCD، تجربه رویدادهای استرس‌زا یا آسیب‌زا در زندگی و داشتن سایر شرایط سلامت روان (مانند افسردگی یا اضطراب) از قبل وجود دارد.
OCD معمولاً توسط فردی مشخص می‌شود که هم وسواس و هم اجبار دارد، اما ممکن است فقط یکی از این موارد را تجربه کند و همچنان معیارهای تشخیصی این اختلال را داشته باشد.

OCD با موارد زیر مشخص می‌شود:

وسواس فکری:

افکار مزاحم هستند که در هنگام تجربه باعث ایجاد سطح بالایی از پریشانی و اضطراب می‌شوند.

انواع وسواس می‌تواند شامل موارد زیر باشد:

وسواس آلودگی
وسواس مسئولیت
وسواس‌های مبتنی بر کمال‌گرایی
وسواس جنسی
وسواس‌های خشونت‌آمیز
وسواس مذهبی
وسواس هویت
وسواس‌های رابطه‌ای

اجبارها:

اجبارها رفتارهایی هستند که یک فرد مبتلا به OCD برای آرام‌کردن و اطمینان خاطر پس از تجربه یک فکر وسواسی ناراحت‌کننده انجام می‌دهد. اکثر مردم ترجیح می‌دهند با اجبارهای خود درگیر نشوند، اما این کار را انجام می‌دهند؛ زیرا معتقدند که آنها از وقوع اتفاق بدی جلوگیری می‌کنند.

اجبار می‌تواند شامل موارد زیر باشد:

شستشو و نظافت
بررسی رفتارها
اجبارهای ذهنی
ترتیب‌دادن چیزها
تکرارشونده ها
اجتناب از موقعیت‌هایی که ممکن است باعث ایجاد وسواس شود.

چگونه ACT به OCD کمک می‌کند؟

ACT در درجه اول بر کمک به فرد برای تغییر باورها و احساسات خود نسبت به وسواس‌های خود تمرکز می‌کند که سپس بر تعامل آنها با اجبار تأثیر می‌گذارد.ACT مستقیماً دیدگاه جامعه را در مورد طبقه‌بندی وسواس‌ها به‌عنوان بد به چالش می‌کشد و به بیمار اجازه می‌دهد تا در طول زندگی خود وسواس‌هایی داشته باشد بدون اینکه نیازی به پاسخ اجباری برای ایمن ماندن داشته باشد.

ACT می‌تواند به روش‌های زیر به OCD کمک کند:

ایجاد رابطه مثبت‌تر با خود
افزایش آگاهی و انعطاف مراجع نسبت به خود
شرم و اضطرابی را که مراجع در اثر وسواس‌های فکری تجربه می‌کند کاهش می‌دهد

ACT برای وسواس OCD

راه اصلی که ACT وسواس را هدف قرار می‌دهد، تغییر رابطه فرد با وسواس‌هایش است. ACT می‌آموزد که یک فرد از افکار خود جدا است و فقط به این دلیل که یک فرد فکری دارد لزوماً به این معنی نیست که با آن درگیر می‌شود. این بدان معناست که وقتی فردی دچار وسواس است، به مراجع آموزش داده می‌شود که متوجه آن شود و برای رفتاری که می‌خواهد انجام دهد که به دنبال آن فکر است، انتخابی عمدی انجام دهد.

ACT برای اجبارهای OCD

ACT با اجبارها کار می‌کند و به مراجع انعطاف‌پذیری روانی می‌دهد تا اجبارهای خود را به‌جای اجباری بودن برای ایمنی، اختیاری ببیند. هنگامی که فردی دچار وسواس است، ACT بر کمک به آنها برای درک این مفهوم تمرکز می‌کند که تعداد بی‌نهایتی از پاسخ‌های رفتاری وجود دارد که می‌توانند داشته باشند – اجبارهای گذشته فقط یکی از گزینه‌های آنهاست. سپس فرد تشویق می‌شود تا در نظر بگیرد که چه رفتارهایی با ارزش‌هایش هماهنگ‌تر است و برای انجام رفتارهایی که با این ارزش‌ها همسو هستند، اقدام کند.

آیا ACT به طور مؤثر OCD را درمان می‌کند؟

تحقیقات نشان می‌دهد که ACT به دلیل توانایی آن در افزایش انعطاف‌پذیری روان‌شناختی مراجع و با جداکردن اجبار از وسواس، یک درمان مؤثر برای اختلالات طیف OCD است. بااین‌حال، مهم است که توجه داشته باشید که ACT با شدت و مکرر کمتر از درمان ERP موردمطالعه قرار گرفته است که رویکرد اولیه‌ای است که در حال حاضر در درمان OCD استفاده می‌شود.

ACT در مقابل ERP

درمان مواجهه و پیشگیری از پاسخ (ERP) بر افزایش عملکرد مراجع از طریق تغییر وسواس‌هایی که فرد تجربه می‌کند و با کاهش درگیری آنها با اجبار تمرکز می‌کند. این کار در درجه اول با قراردادن مکرر مراجع در معرض عدم درگیرشدن با اجبارهای او انجام می‌شود تا ترس از اینکه اگر اجبارهای خود را انجام ندهند چه اتفاقی می‌افتد کاهش یابد. ERP برای کاهش وسواس‌های تجربه شده با تبدیل آنها به افکار قابل‌تحمل‌تر برای مراجع کار می‌کند.

ACT در مقابل CBT

درحالی‌که ACT از نظر فنی شکلی از CBT است، تفاوت‌های زیادی بین ACT و رویکرد CBT کلاسیک وجود دارد. درمان شناختی رفتاری (CBT) اغلب بر اساس چالش‌برانگیز کردن و قالب‌بندی مجدد افکار درونی به چیزی واقعی‌تر و قابل تحمل‌تر است که سپس نحوه واکنش فرد به افکار را تغییر می‌دهد. ACT بر روی اجازه‌دادن به افکار و وسواس‌های فکری تمرکز می‌کند که آنها را بپذیرند و تحمل کنند، و سپس عمداً انتخاب کنند که چگونه یک فرد به آن افکار به روشی مطابق با ارزش‌هایش پاسخ دهد.

پایان قسمت اول

در بخش بعدی با نحوه و روشهای کمک رویکرد ACT به مبتلایان OCD آشنا خواهیم شد.